کتاب راهنمای کامل فعالیت بدنی در آب برای سلامتی دوران بارداری و سلامتی بعد از زایمان

کتاب حاضر توسط سارا بولیتو و ویکی هتچ نگارش شده است. کتاب راهنمای کامل فعالیت بدنی در آب برای سلامتی دوران بارداری و سلامتی بعد از زایمان با نظارت و ویراستاری علمی دکتر فریبا مظفری (پزشک زنان و زایمان)، دکتر یحیی کیان‌مرز (دکترای فیزیولوژی ورزشی) که توسط سمانه ابراهیمی، سمیراسادات قالیشورانی، الهام دهقان‌نیری با دقت بالا ترجمه شده است.

در کنار کتاب حاضر می‌توان به کتاب دیگری مانند آمادگی جسمانی در بارداری اشاره کرد.

پویا کتاب (اولین مرجع خارجی علوم ورزشی) منابع مختلف خارجی در حوزه فعالیت بدنی در آب ، سلامتی دوران بارداری و سلامتی بعد از زایمان قابل تهیه منتشر کرده است که می‌توانید با مراجعه به وب سایت پویا کتاب آن‌ها را مشاهده کنید.

هدف کتاب فعالیت بدنی در آب برای سلامتی در دوران بارداری

هدف این کتاب بررسی مزایای ورزش مبتنی بر آب در دوران بارداری و دوره پس از زایمان است تا راهنمایی منحصربه‌فرد و هدایت‌شده را به مربیان تناسب‌اندام یا ماماها ارائه کند، تا در طراحی برنامه‌های ورزشی برای زنان پیش و پس از زایمان از آن استفاده کنند.

همچنین این کتاب برای مربیان ورزش در آب که شرکت کنندگان آن‌ها زنان باردار هستند (در دوره‌های پیش و پس از زایمان) جهت انجام تمرینات ورزشی مبتنی بر آب بسیار مناسب است.

ما امیدواریم که این کتاب برای هر فرد تمرین دهنده که با زنان پیش و پس از زایمان در آب کار می‌کند، یک منبع کامل باشد. این کتاب در سطح مربیگری درجه 2 ورزش در آب برای تناسب اندام پیش و پس از بارداری طراحی شده است و دانش این دو حالت تناسب‌اندام را با هم ترکیب می‌کند.

همچنین طیف گسترده‌ای از تمرینات و فرمت‌های کلاسی در آن گنجانده‌شده است، این کتاب یک منبع ارزشمند و کاربرپسند است که می‌تواند به‌صورت مستمر، اطلاعات و ایده‌های آن مورد استفاده قرار گیرد.

ما این کتاب را برای هرکسی که قصد دارد جلسات ورزش در آب پس از زایمان ارائه دهد و هم اینکه در حال حاضر واجد شرایط و یا متعهد به یک دوره آموزشی خاص مانند گواهینامه سطح 3 در تطبیق فعالیت برای زنان باردار و زنان پس از زایمان است، و همچنین برای دوره آموزشی گواهی سطح 2 در تناسب‌اندام (ورزش در آب)، توصیه می‌کنیم، هر دوی این‌ها دانش‌پایه‌ی مربوطه را پوشش می‌دهند.

به ماماهایی که می‌خواهند ورزش مبتنی بر آب را به بیماران خود ارائه دهند و یا گواهینامه سطح 2 تناسب اندام (ورزش مبتنی بر آب) را دریافت کنند، توصیه می‌شود که در کنار یک مربی واجد شرایط کار کنند. تمرینات آبی یا تمرینات بر پایه‌ی آب ، یکی از معروف‌ترین ورزش‌های در دسترس است که می‌تواند برای تمام سطوح آمادگی و توانایی سازگار باشد.

مقاومت در برابر آب از بدن پشتیبانی می‌کند و نیازمند تمرینات با سرعت کم است. تمرینات بر پایه‌ آب جذاب و امن هستند و نه‌تنها برای کسانی که باردارند، بلکه برای مبتدیان، شرکت‌کنندگان مسن‌تر و همچنین افرادی که اضافه وزن دارند مفید می‌باشد.

تمرین کننده‌های منظم و زنان غیر ورزشکار می‌توانند در دوران بارداری فعالیت در آب را انجام دهند تا سالم بمانند و برخی از ناراحتی‌های بارداری را از بین ببرند.

ارائه جلسات تمرینی در آب توسط ماماها، مربیان تناسب‌اندام و معلمین شنا انجام می‌گیرد که صلاحیت‌های لازم را دارند و می‌توانند از زنان با بارداری معمولی که می‌خواهند فعالیت خود را حفظ کنند حمایت کنند و این مزیت را برای مادر و کودک فراهم کنند تا به مدیریت هرگونه درد که ممکن است زنان باردار در معرض آن قرار بگیرند کمک کند.

طبیعی است که یک مادر باردار در مورد تمرین و خطرات احتمالی بارداری و کودک خود نگران باشد. بااین‌حال، تحقیقات در حال حاضر نشان می‌دهد که تمرین متوسط، به‌خصوص تمرین در آب، بی‌خطر است و حتی ممکن است برای سلامتی مادران و در نتیجه جنین مفید باشد، درنتیجه زنان بیشتر می‌توانند فرصت‌هایی برای شرکت در این نوع فعالیت در دوران بارداری داشته باشند.

بررسی سطح فعالیت در زنان باردار

این واقعیت وجود دارد که اکثریت زنان در انگلیس با 29 درصد خود گزارشی، غیر فعال هستند و با توصیه‌های جاری برای فعالیت‌های بهداشتی مطابقت دارند. وقتی سرعت سنج‌ها، دستگاه‌هایی که حرکت را دقیقاً اندازه گیری می‌کنند، برای اندازه گیری فعالیت استفاده می‌شدند، این رقم به حدود 4 درصد از زنان که به اندازه کافی فعال بودند، برای به دست آوردن مزایای بهداشتی کاهش یافت.

ارقام برای زنان باردار نیز به همان اندازه پایین است، زیرا تنها 23 درصد از آن‌ها، خود گزارشی‌شان را در ماه‌های آخر بارداری از سطوح توصیه شده بیان نموده‌اند.

این سطح پایین فعالیت ممکن است با افزایش سطح چاقی و اضافه وزن در زنان بالغ در انگلستان مرتبط باشد؛ در حال حاضر حدود 32 درصد از زنان به عنوان اضافه وزن و 26.1 درصد به عنوان چاق طبقه بندی می‌شوند – به این معنی که 58 درصد از زنان بالغ در انگلستان در سطحی بالاتر از وزن توصیه شده هستند .

بارداری و چاقی

به طور کلی، میزان اضافه وزن یا چاقی در زنان سنین باروری افزایش می‌یابد. تقریباً نیمی از زنان در سنین باروری در انگلستان دارای اضافه وزن یا چاق هستند، در حالی که حدود 22 درصد چاق هستند و چاقی مادران خطرات مهمی برای سلامت مادر و جنین به همراه دارد، که نگرانی بزرگی است.

زنان ممکن است قبل از باردار شدن دارای اضافه وزن یا چاقی باشند و یا در طول بارداری («خوردن برای دو») وزن بیشتری کسب کنند. در هر کدام از این موارد، وزن مادر پس از زایمان بیش از حد انتظار است و ممکن است قبل از بارداری بعدی از بین نرود، که در طی آن وزن بیشتر می‌شود و این از دست ندادن وزن، چرخه بارداری و افزایش وزن را ایجاد می‌کند.

در حالی که اجتناب از چاقی تنها علت فعال بودن در دوران بارداری نیست، یکی از مهمترین آن‌ها این است که نه تنها خطر ابتلا به عوارض حاملگی افزایش می‌یابد، بلکه خطر ابتلا به بیماری و مرگ و میر مادر و جنین/کودک نیز در هنگام چاقی مادر وجود دارد.

در حقیقت تحقیقات محرمانه بریتانیا درباره سلامت مادران و کودکان حاملگی را به عنوان سریع‌ترین عامل چاق شدن زنان در دوران بارداری یا هنگام زایمان در انگلستان می‌دانند. اطلاعات موجود نشان می‌دهد که بیش از نیمی از مرگ و میر به دلایل غیر مستقیم یا مستقیم در دوران بارداری در زنان دارای اضافه وزن یا چاق بوده و 15 درصد شاخص توده بدنی یا BMI بیش از 40 بوده است.

الگوها و عوامل تعیین کننده فعالیت در دوران بارداری

کمتر از 30 درصــد از زنــان بالغ از دســتورالعمل‌های فعالیت بــرای ســلامتی را رعایــت می‌کننــد، به همین خاطر ســطح فعالیــت در زنــان بــاردار نیــز کــم می‌باشــد. علاوه بر این، مشارکت در فعالیت منظم، به طور ویژه‌ای پایین بود.

تحقیقات نشان می‌دهد، در حالی که بیش از نیمی از زنان باردار بررسی شده اعلام کرده‌اند که در ماه پایانی بارداری فعالیت‌های متوسط و شدید یا فعالیت‌های اوقات فراغت انجام داده‌اند، تنها کمتر از 25 درصد در واقع رهنمودهای مربوط به فعالیت در طول حاملگی خود را رعایت کرده‌اند.

میزان فعالیت پس از زایمان نیز کم است، کمتر از یک سوم زنان دستورالعمل را رعایت می‌کنند. همچنین نشان می‌دهد که سطح فعالیت در سه ماهه اول بسیار بالاتر از دوره سه ماهه دوم یا سوم است و زنان نژاد سفید پوست بیشتر از سایر نژادها فعال هستند.

همچنین بیش از 15 درصد در روز، بیشتر از پنج ساعت تلویزیون تماشا می‌کنند و خطرات ناشی از عدم فعالیت را افزایش می‌دهد.

بررسی الگوها و عوامل تعیین کننده ورزش در طول بارداری نشان می‌دهد که زنان باردار به طور کلی کمتر از زنان غیر باردار فعال هستند و فعالیت بدنی در دوران بارداری کاهش می‌یابد. زنان بارداری که نسبتاً فعال‌تر بودند، قبل از بارداری نیز فعال بودند و یا از نژاد سفید پوست یا در بارداری اولین فرزند بودند و یا از درآمد و سطح تحصیلات بالاتری برخوردار بودند.

مطالعه کوهورت زایمان طبیعی دانمارک نشان می‌دهد که مشارکت در ورزش منظم در دوران بارداری با تعدادی از همبستگی‌ها مرتبط است، یعنی مواردی که بر متغیر دیگری تأثیر می‌گذارد یا وابسته است. سن بالا، دانشجو و یا بیکار بودن، خوردن یک رژیم سالم، مصرف الکل متوسط و اختلالات خوردن با تمرین بیش از سه بار در هفته ارتباط داشت.

از سوی دیگر، باردار بودن چند قلویی (حمل دو یا چند جنین، یا بارداری دوم یا بعدی)، سطح سلامتی معمولی یا پایین‌تر، سیگار کشیدن و رژیم غذایی ضعیف، قویترین پیش بینی کننده‌های عدم سلامتی بودند.

جالب توجه است که زنان بالای 25 سال که دارای اختلالات متابولیکی یا روانپزشکی بودند یا درمان‌های باروری را دریافت می‌کردند احتمال بیشتری برای افزایش سطح فعالیت در اوایل تا اواخر بارداری داشتند.

همان طور که مورد بحث قرار گرفته است، فعالیت در دوران بارداری نسبتاً کم است و به ترتیب در سه ماهه اول، دوم و سوم کاهش می‌یابد. الگوهای فعالیت پیش از بارداری به نظر می‌رسد با فعالیت فعلی در دوران بارداری ارتباط داشته باشد و کسانی که قبل از بارداری دارای اضافه وزن یا چاق بودند، در دوران بارداری فعالیت کمتری داشتند، و کمتر از 11 درصد از زنان به عنوان تمرین کنندگان منظم در سه ماهه سوم تشخیص داده شدند.

این افت در سطوح فعالیت با افزایش وزن در دوران بارداری و اضافه وزن و چاقی قبل از باروری ارتباط داشت. مطالعه دیگری نشان داد که در حدود 46 درصد از زنان قبل از بارداری فعال بودند، اما در هفته هفدهم این میزان به 28 درصد کاهش یافت و تا بیش از 20 درصد کاهش در هفته سی ام ادامه یافت.

با این حال، به طور معنی دار شمار زنان غیر فعال تا هفته سی ام بارداری افزایش یافته است. ممکن است بارداری به خودی خود رویدادی باشد که منجر به کاهش مشارکت در فعالیت بدنی شود، زیرا اکثر زنان در 20 هفته اول، فعالیت خود را کاهش می‌دهند.

این ممکن است موضوعی باشد که می‌تواند در ارائه مراقبت‌های بهداشتی مورد توجه قرار گیرد، تحقیقات نشان می‌دهد که آگاهی زنان باردار درباره فواید فعالیت برای نوزاد و ماماها کم است و ارائه این اطلاعات ضروری به نظر می‌رسد.

علاوه بر این، یک بررسی به طور مشترک توسط کالج سلطنتی ماماها و NetMums در سال 2010 نشان داد که نزدیک به دو سوم از زنان (61%) احساس کردند که ماما خود هم تمایل به صحبت در مورد کنترل وزن ندارد، بنابراین شاید یکی از موانع در تشویق به فعالیت فقدان اطلاعات و مشاوره آگاهانه و قابل اعتماد است.

جلسه‌ ورزش در آب برای دوران بارداری باید ایمن، موثر و لذت بخش باشد و توسط یک فرد حرفه‌ای که دوره‌ مراقبت بهداشتی را دیده است، آموزش داده شود.

مزایای کلیدی فعالیت در دوران بارداری

مزایای زیادی برای فعال شدن همه زنان وجود دارد، و این برای زنان باردار نیز حائز اهمیت است.

مزایای ورزش منظم و فعالیت بدنی روزانه به خوبی مستند سازی شده است و شامل بهبود تناسب اندام سیستم قلبی و عروقی، قدرت عضلانی و استقامت، نگهداری یا بهبود تراکم معدنی استخوان، وضعیت بهتر، کاهش درد کمر یا پشت پا، نگهداری وزن، مزایای سلامت روان، توانایی بهتر برای مقابله با استرس، عوامل خطر برای بیماری‌های خاص و مدیریت بهتر در کاهش بیماری‌های پزشکی می‌باشد.

مزایای زیادی برای مادر و نوزاد در فعالیت دوران بارداری وجود دارد. این موارد در فصل دوم بحث می‌شود که شامل موارد زیر می‌باشد:

• وضعیت بهتر حاملگی
• افزایش اعتماد به نفس
• گردش خون بهتر
• نگهداری تراکم استخوان
• جنبه اجتماعی
• کنترل افزایش وزن
• کاهش کمبود حافظه بلند مدت مرتبط با حاملگی
• بهبود سریعتر پس از زایمان
• کاهش چربی در کودک
• توانایی بهبود یافته برای مقابله با استرس زایمان (نوزاد و مادر)
• توانایی بهبودی آرامش خودبخودی (کودک)